به گزارش «نماینده»، آیتالله محمدرضا مهدوی کنی رئیس وقت مجلس خبرگان رهبری، سال گذشته بعد از حضور در مراسم رحلت امام(ره) بهدلیل عارضه قلبی به کما رفت و ۲۹ مهرماه دعوت حضرت حق را لبیک گفت.
آیتالله مهدویکنی از جمله عالمان عاملی بود که امام راحل را در مسیر پیروزی انقلاب اسلامی یاری کرد و سختیهای فراوانی را به جان خرید و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیز مسئولیتهای خطیری را بهعهده گرفت که ریاست مجلس خبرگان رهبری آخرین آن بود.
برای آشنایی بیشتر با ابعاد شخصیتی و اخلاقی آیتالله مهدویکنی با دکتر مهدیه مهدویکنی دختر آیتالله مهدویکنی که مسئول گزینش واحد خواهران دانشگاه امام صادق(ع) نیز هست به گفتوگو نشستیم که متن کامل این مصاحبه بهشرح زیر است:
* توصیه شهید مطهری به امام درباره آیتالله مهدویکنی
مهدیه مهدوی دختر مرحوم آیتالله مهدویکنی با بیان اینکه آیت الله مهدویکنی پیش از انقلاب به مبارزه فرهنگی و سیاسی با رژیم پهلوی همت داشتند، گفت: حاج آقا پیش از انقلاب مسجد جلیلی را در مرکز تهران بهعنوان مقری برای تربیت نیروهای مذهبی و مبارزه با رژیم پهلوی انتخاب کردند و در این مسجد نیروهای فراوانی برای آینده انقلاب تربیت کردند. پس از پیروزی انقلاب نیز بهعنوان یکی از اعضای شورای انقلاب اسلامی ازسوی امام منصوب شدند.
همچنین بهپیشنهاد استاد شهید مطهری به امام راحل مسئولیت کمیتههای انقلاب اسلامی را بهعهده گرفتند. استاد به امام گفته بودند: "ما فکر میکنیم آقای مهدویکنی یکی از بهترین افراد برای مدیریت کمیته است". حاج آقا در کمیتهها با استفاده از پیوند عاطفی و قلبی روحانیت، نیروهای عادی و مردم را برای امنیت کشور به صحنه آوردند و از همین نیروهای عادی افرادی مناسب در حوزه امنیت تربیت نمودند. همین نیروها و جوانان انقلابی بعدها بهعنوان فرماندهان و سرداران مطرح فعالیت کردند و یا به شهادت رسیدند.
"جاذبه حاج آقا خیلی عجیب بود، افراد تعجب میکردند چطور جوانان با سبکهای فکری وگرایشهای مختلف در مسجد جلیلی دور حاج آقا جمع میشوند و خیلی از همین جوانان پس ازانقلاب بعدها مسئولیتهای مختلفی را در انقلاب بهعهده گرفتند. حاج آقا روش تربیتی خاصی داشتند، هیچگاه مسایل اخلاقی را اجبار نمیکردند. ما را با روشهای تربیتی صحیح خانواده مدیریت کردند و بستر رشد اسلامی را برای ما و دوستان و شاگردانشان فراهم میکردند".
وی با بیان "آیتالله مهدویکنی در ابتدای انقلاب اسلامی در حوزههای مختلف برای دفاع از انقلاب اسلامی ورود کردند"، به بحث تأسیس دانشگاه امام صادق علیه السّلام اشاره کرد و گفت: بزرگانی چون شهید مطهری، شهید بهشتی و حاج آقا از پیش از پیروزی انقلاب اسلامی و در همان دوران زندان مصمم بودند بعد از انقلاب مرکزی علمی برای تربیت نیروهای مؤثر و کارآمد تأسیس شود. حاج آقا بهطور خاص به تلفیق حوزه و دانشگاه اعتقاد داشتند و میگفتند که تنها افراد با بار علمی نمیتوانند مؤثر واقع شوند و باید ایمان لازم را برای حضور در عرصه سیاست، اجتماع، فرهنگ، اقتصاد و... داشته باشند. منظور ایشان از نیروهای کارآمد و مؤثر، نیروهایی هستند که علاوه بر علم، ایمان نیز دارند، حاج آقا همیشه میگفتند اینکه فردی مؤمن باشد و تهذیب داشته باشد برای مدیریت کافی نیست و افراد مؤمن باید مسلط به علم روز باشند و بتوانند در حوزههای علمی نیز همانند کسب تهذیب موفق عمل کنند.
مهدیه مهدوی افزود: با عنایت بزرگان و تلاشی که امثال حاج آقا داشتند، دانشگاه امام صادق(ع) تأسیس شد و فعالیتش را در حوزه علمی ادامه داد، مقام معظم رهبری رسالت دانشگاه امام صادق(ع) را مرجعیت علمی دانشگاهی جهان اسلام دانستند و این تکلیف عظیم را برای مسئولان، استادان و دانشجویان این دانشگاه ترسیم نمودند. پیش از انقلاب حوزه در تزکیه و تهذیب سرآمد بود و دانشگاه پویا در بعد علمی، اما دانشگاه امام صادق(ع) بهعنوان الگویی بینظیر در پیوند این دو نهاد مقدس و تهذیب و علم تشکیل شد. در دانشگاه امام صادق سعی میشود با جذب حداکثری اساتید مهذب کنار سطح علمی بالای ایشان، فضای پاک و مقدس علمی دانشگاه حفظ شود و دانشجویان علم خود را از قویترین منابع علمی و متعهدترین متخصصان کسب نمایند. حاج آقا همیشه میگفتند: "توقع ما از دانشجو تنها این نیست که نماز و قرآن بخواند و سلوک اخلاقی داشته باشد بلکه توقع داریم یک دانشجوی عالم و فاضل و در عین حال مؤمن و باتقوا داشته باشیم". ایشان همیشه به ما میگفتند: "ما تنها دانشجوی مؤمن نمیخواهیم که فقط نماز بخواند و یا تنها دانشجوی نخبهای نمیخواهیم که در ابعاد ایمانی خود اهمال ورزد".
* پاسخ آیتالله مهدویکنی به خرده برخی درباره استفاده از اساتید روشنفکر
مسئول گزینش واحد خواهران دانشگاه امام صادق(ع)، با بیان اینکه برخی به آیتالله مهدویکنی بهدلیل همکاری با اساتید روشنفکر خرده میگرفتند، گفت: حاج آقا در پاسخ به این دسته از منتقدین میگفتند: "اگر ما بخواهیم همپای علوم روز پیش برویم حضور چنین اساتیدی در دانشگاه مانعی ندارد چرا که اگر فضا و بستر ما معنوی و روحانی باشد، آن استاد هم در این فضا خودش را تعریف میکند و در چارچوبهای معنوی و مذهبی تدریس کرده و عمل مینماید".
"حاج آقا درباره مدیریت تربیتی و اخلاقی دانشگاه امام صادق(ع) وقت زیادی میگذاشتند، روش حاج آقا در تربیت علمی و اعتقادی دانشجویان سبک مرشدی دلسوز و معلمی باحوصله و هنرمند بود. در تربیت دانشجویان هرگز از رعایت باورها و ارزشها چشم نمیپوشیدند اما افراط و تفریط را نمیپسندیدند، نمیگویم ما قوانین اجباری مثل حجاب یا عدمآرایش برای دختران نداریم اما حاج آقا میگفتند: "باید بهگونهای عمل کنید این چادر پوشیدنها و عفاف برای دانشجویان دختر اعتقاد و باور قلبی باشد نه اینکه در دانشگاه چادر سر کنند و خارج این فضا سر نکنند. " الحمدلله با همین توصیههای حاج آقا بود که امروز دختران دانشجوی ما اعتقاد قلبی به حجاب و عفاف، امور ایمانی و رشد و ارتقای علمی کنار حفظ نهاد مقدس خانواده دارند".
وی با بیان اینکه حتی برخی اساتید دانشگاه علیرغم اینکه خط و طریق سیاسی آیتالله مهدویکنی را قبول نداشتند و گرایشات سیاسی دیگری داشتند، بازهم بهدلیل مسائل اخلاقی و روح پاک و مهذب حاج آقا، به شخصیت ایشان علاقمند بودند، گفت: سال گذشته در همین روزها بود که حاج آقا در بستر بیماری و در وضعیت کما بودند و ما در دانشگاه ورودیهای جدید داشتیم، خیلی برای همه ما عجیب بود؛ دانشجویان تازهوارد همپای ما در بیمارستان بودند. اینها همه نشانگر جاذبه و علاقه حاج آقا به جوانان بود. در بیمارستان، یک جسم روی تخت بیمارستان افتاده بود اما دانشجویان دانشگاه از عمق جان برای حاج آقا اشک میریختند و برایشان دعا میکردند. میخواهم بگویم اگر برای خدا بودی و محور زندگیات مانند حاج آقا خدا بود حتی در وضعیت کما جذبه معنوی و تأثیر اخلاقی را خواهی داشت.
دختر آیتالله مهدویکنی یکی از تأکیدات آیتالله مهدویکنی را در تربیت نیروهای مؤثر در عرصه مرجعیت علمی جهان اسلام مسلح بودن ایشان به ابزار تبلیغ ازجمله تسلط به زبانهای زنده دنیا، فن بیان و مخاطب شناسی و اخلاق و تبلیغ خواند.
* آیتالله مهدوی در فتنه ۸۸ از دوست قدیمیاش فاصله و علیه او موضع گرفت
مهدیه مهدوی در پاسخ به سؤالی درباره اهمیت آیتالله مهدویکنی به ولایت فقیه و مواضع شفاف ایشان درباره دوستان ۵۰ ساله خود بهدلیل زاویه گرفتن از ولی فقیه، اظهار داشت: حاج آقا، اهل تعارف نبودند. همیشه میگفتند: "من رک و صریح هستم". ایشان همواره میزان را حق قرار میدادند و میگفتند، ولایت فقیه میزان حق است یعنی هرکس با ولی فقیه نباشد و از ولی فقیه زاویه بگیرد از حق زاویه گرفته است. در جریان انقلاب، برخی دوستانی داشتند که کنارشان مبارزه کرده بودند و با هم در زندان بودند اما بعد از انقلاب و در برخی برهههای حساس همچون فتنه ۸۸، وقتی دیدند حتی دوست قدیمیشان از ولی فقیه فاصله گرفته، فوراً جبهه خود را جدا کرده علیه او موضع صریح گرفتند. ایشان میگفتند: "من آنجا که احساس کنم اصل ولایت فقیه لطمه بخورد با هیچکس تعارف نمیکنم". برای حاج آقا، اصل ولایت فقیه، شخص ولی فقیه، رسالت روحانیت و ارزشهای انقلاب یک اصل بسیار مهم و غیرقابل اغماض بود.
"البته حاج آقا، ضمن اینکه موضع محکم علیه کسانی که از ولی فقیه زاویه داشتند، اتخاذ میکردند بعضاً هم وقتی میدیدند مثلاً تخریب یا تضعیف بیش از حد یک شخص موجب تضعیف نظام میشود، ورود میکردند. ایشان میگفتند نباید برای دفع یک شر کوچک، شر بزرگتر رقم بخورد؛ حاج آقا در مقابل برخی اشتباهات که برخیها داشتند، میگفتند: "اینها اشتباهاتی دارند اما نباید خدماتشان را نادیده بگیریم"، حاج آقا حتی به خانواده خود اجازه تحلیلهای سوگیرانه درباره شخصیتهای انقلاب نمیدادند و خودشان نیز حرمت این آقایان را حفظ میکردند".
*پیغام آیتالله مهدویکنی به سران فتنه
دختر آیتالله مهدویکنی با اشاره به مواضع قاطع آیتالله مهدویکنی علیه سران فتنه، تأکید کرد: حاج آقا به سران فتنه توصیه کردند، و پیغام دادند: "آب به آسیاب دشمن نریزید! "، ایشان میگفتند: "ببیند دشمن برای فتنهگران دست میزند" و بهدلیل تقابلی که فتنهگران با ارزشهای انقلاب و ولایت فقیه داشتند، قاطعانه مقابل فتنه ایستادند.
* آیتالله مهدوی میگفت اختلاف سلیقه احتمالی با آیتالله مصباح دلیل بر اختلاف نیست
مهدیه مهدوی با بیان اینکه آیتالله مهدویکنی، همواره بر رعایت حرمت بزرگانی چون آیتالله مصباح تأکید داشتند، گفت: حاج آقا، میگفتند: "ممکن است بهطور طبیعی بین ماها اختلاف سلیقههایی هم باشد اما این دلیل نمیشود که برخی بگویند ما اختلاف یا تفرقه داریم، ما باید مراقب باشیم و قدر بزرگان را بدانیم" لذا ایشان در ایامی که برخی دنبال سوءاستفاده بودند، مدام میگفتند باید حرمتها حفظ شود و خودشان هم، حرمت بزرگانی چون علامه مصباح را داشتند. حاج آقا واقعاً به علما و روحانیت بهعنوان جناحی و حزبی نگاه نمیکردند و مدام میگفتند: "ما روحانیون، این جناح و آن جناح نیستیم. من نه حزب راست میخواهم باشم نه حزب چپ و یک روحانی هستم و در سلک روحانی وظیفهای دارم، وظیفه من هدایت مردم براساس اصول مذهب و دین است".
وی درباره کتابهایی که از آیت الله مهدوی به یادگار مانده است، گفت: کتابهای اخلاق عملی، ۲۲ گفتار، ۱۰ گفتار، اقتصاد اسلامی و درسهای تفسیری ایشان آثار مهمی است که از ایشان به یادگار مانده است. البته شاید بعد از کتاب اخلاق عملی، کتاب خاطرات ایشان برای کسانی که میخواهند درباره وقایع انقلاب تحقیق کرده و مطالعه داشته باشند، منبع مهمی باشد. مرکز آثار حاج آقا نیز تأسیس شده که خانواده ایشان عضو آن هستند و امیدواریم در آینده کلاسهای اخلاق و اصول فقه و دروس دیگر حاج آقا بهعنوان کتاب منتشر شود.
نظر شما